ایمان و عمل دو همزاد، دو همراه
اسلام همواره مى‌گويد ايمان و عمل (دو همراهند)؛ به طورى كه «اَلَّذينَ امَنوا وَ عَمِلُوا الصّالحات» حكم يک ترجيع‌بند را در قرآن پيدا كرده، يعنى مكرر در مكرر در آيات قرآن اين تعبير آمده است؛ يعنى ايمان و عمل در قرآن حكم دو همزاد را دارند.
قرآن با اين تعبيرِ خودش مى‌خواهد بفهماند كه ايمان، به تنهايى براى سعادت كافى نيست؛ عمل هم منهاى ايمان به جايى نمى‌رسد و اثرى براى انسان ندارد. ايمان يعنى بينش، البته بينش صحيح، بينش خاصى كه قرآن مى‌گويد و از شناخت خدا شروع مى‌شود و عمل يعنى جنبش. بينش خاص و جنبش بر اساس آن بينش.
خيلى از اطلاعات در جهان، اطلاع است بدون اينكه به انسان ايده بدهد. ولى بعضى از علم‌ها و اطلاع‌ها و بينش‌هاست كه خودبه‌خود به انسان ايده و آرمان مى‌دهد.
ايمانى كه در اسلام مطرح است چون ايمانِ به خدا و ايمانِ به معاد و ايمانِ به رسالت پيغمبر(ص) است، خود به خود به انسان آرمان مى‌دهد؛ يعنى ايمان مذهبى فقط علم و اعتقاد نيست، آرمان هم در آن هست.
آن وقت اين ايمان كه بينشى است توأم با يک آرمان، جنبشى مى‌خواهد متناسب با همان ايمان و همان آرمان، به تعبير قرآن «عَمِلُوا الصّالِحاتِ» عمل شايسته، يعنى حركت و جنبشى متناسب و بر اساس آن ايمان و آن آرمان.
* استاد مطهری،گریز از ایمان و گریز از عمل
صص ۱۵۱-۱۴۹ (با تلخیص)